Ерөнхийлөгчийн сонгууль-2017

Тун удахгүй монголчууд бид Ардчилсан Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөө сонгоно. Тэр ч утгаараа энэ сард парламентад суудалтай улс төрийн намууд ээлжит Их, Бага хурал болон Бага чуулганаа хуралдуулж Ерөнхийлөгчид өрсөлдөх нэр дэвшигчээ тодруулах учиртай. Сонгуулийн тухай хууль ёсоор маргаашаас эхлэн нэр дэвшигчийг бүртгэж эхэлдэг.

УИХ-ын хаврын чуулганы эхэнд Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах асуудлаар Зөвлөлдөх санал асуулга явуулах шийдвэр гаргаж, УИХ-ын тогтоол баталсан билээ. Улмаар Үндэсний статистикийн байгууллагын санамсаргүй аргаар түүвэрлэсэн 1,570 иргэн ажлын хэсгийн боловсруулсан зургаан сэдвийн хүрээнд санал өгөх ажил энэ сарын 12-ноос орон даяар эхэлсэн юм.

Э.Бат-Үүл намынхандаа хандаж захидал бичжээ. “АН одоо болох Ерөнхийлөгчийн сонгуульд оролцвол төрийн эрх мэдлийг Үндсэн хуулийн бус замаар авдаг Ардын намын гэмт үйлдлийг дахин хууль ёсны болгож өгнө. Тийм учраас бид Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг бойкотлох хэрэгтэй! Сонгуульд битгий оролц!” гэж.

Өнгөрсөн жил байгуулагдсан Засгийн газрын ажиллах нөхцөл өөрөө их өвөрмөц л дөө. Нэгдүгээрт, нийгмийнхээ ерөнхий бүтэц, тогтолцооны талаас авч үзвэл Монголын төр, нийгмийн тогтолцоо гажуудалд орж, эдийн засаг асар их хүндэрч улс үндэстэн дампуурлын ирмэгт очсон ийм үед байгуулагдсан Засгийн газар.

Энэ удаагийн “Хэн юу хэлэв” булангаа хүргэж байна.

Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дуулиан хаврын улс төрийн халуухан сэдэв болчхож. Ардчилсан Монгол Улсыг удирдах чин хүсэл, нөгөө талаар мөрөөдөл тээсэн хүмүүс улс төрийн намууд дунд бишгүй олон гэдэг нь хэвлэлээр яригдаж буй горилогчдын жагсаалтаас илхэн харагдана.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд Ардчилсан намаас нэр дэвшихээр дотооддоо өрсөлдөж буй нөхдүүдийн нэр улс олонд ил болсноос хойш тэдний зарим нь хамаг л ноотой, ноцтой бүхнээ дэлгүүлж эхэллээ. Сонгууль болох яагаа ч үгүй байхад сөрөг сурталчилгаа нь хэдийнээ эхэлчихсэн яваа тэд цаашид юунд найдаж буйг тааварлах аргагүй.

Монгол Улс 1992 онд Үндсэн хуулиа шинэчилж, 1993 онд анхны Ерөнхийлөгчөө бүх ард түмнээсээ сонгож байв. Түүнээс хойш зургаан удаа сонгууль явуулж П.Очирбат, Н.Багабанди, Н.Энхбаяр, Ц.Элбэгдорж нарын дөрвөн Ерөнхийлөгчийг сонгожээ. Одоо тав дахь Ерөнхийлөгч “төрөхөөр” дуншиж байна.

Нэгэн цагт МАХН-ын дарга Н.Энхбаярын өмгөөлөгчөөр ажиллаж байсан О.Баасанхүү тухайн үед "үйлчлүүлэгч"-ийнхээ дэмжлэгтэйгээр УИХ-ын гишүүн болсон ч хоёр дахь удаагаа бол өөрийнхөө хүч, хөдөлмөрөөр парламентын гишүүнээр сонгогдсон гэхэд хилсдэхгүй. Энэ ч үүднээс түүнийг "намаасаа гарах гэж байна", "намын даргадаа гомджээ" гэх үгс байнга дагадаг.

Монгол Ардын Намын бүлгийн хуралдаанаар ямар асуудал хэлэлцсэн талаар болон цаг үеийн асуудлаар УИХ-ын гишүүн Д.Хаянхярваа сэтгүүлчдэд мэдээлэл өглөө.

“Ерөнхийлөгчийн сонгууль: 1993-2013 лавлагаа, дүн шинжилгээ ” номын зохиогч, доктор /PhD/ О. Эрдэнэчимэгтэй ярилцлаа.

Өнөөгийн парламентад суудалтай гурван намаас өөрсдийн сонгосон нэг, нэг хүнээ удахгүй болох Ерөнхийлөгчийн ээлжит сонгуульд сойх эрхтэй. Өөрөөр хэлбэл, эрх баригч МАН, сөрөг хүчин АН, парламентад ганц суудал авсан МАХН гэсэн улс төрийн гурван том намын аль нэгнээс нь Ц.Элбэгдоржийн халааг авах дараагийн шинэ төрийн тэргүүн тодорно.

Гадаад улсад байгаа иргэдийн санал авах ажлыг зохион байгуулах салбар комисс байгуулав.

Шударга өрсөлдөөн хэрэглэгчийн төлөө газраас хууль бус зар сурталчилгааны талаар болон хэвлэл мэдээллийн байгууллагууд ерөнхийлөгчийн сонгуулиар хууль зөрчсөн үйлдэл гаргахгүй байх талаар зөвлөмж хүргэж өнөөдөр мэдээлэл хийлээ.

УИХ-ын гишүүн асан С.Ганбаатарыг “Улстөрч ярьж байна” буландаа урьж, ярилцлаа. Улстөрчийнхөө хувьд үргэлж рейтинг өндөр байсан тэрбээр 2016 оны сонгуулийн ялагдлын дараа хэсэгтээ л сураг тасарсан. Гэхдээ тэр хэзээд тэмцэгч юмсанж.